پوکی استخوان و شکستگيهای خودبخودی

www.isaarsci.ir

مقدمه :

تحقيقات نشان می دهد که ميزان مواد معدنی استخوان ، هنگام بی حرکتی های طولانی مدت و استراحت در رختخواب کاهش می يابد. بعلت اينکه در افراد با ضايعه نخاع ، پاها حرکت ندارد ، طبيعی است که اين کاهش مواد تشکيل دهنده استخوان و بتدريج پوکی استخوان در آنها ( زير سطح ضايعه ) اتفاق بيفتد.

شکستگی های خودبخودی :

استخوان دچار پوکی ، استخوانی نازک و سست است . بنابراين به سادگی می شکند.

شکستگی می تواند در نتيجه آسيب های جزئی استثنايی اتفاق بيفتد ، بنابراين به آنها شکستگی خودبخودی می گويند. مثلا" در يک بيمار با ضايعه نخاع ممکن است استخوان ران در هنگام لباس پوشيدن يا چرخش در رختخواب بشکند و يا افراد ديگر خانواده  ( بچه ها ) هنگام حرکت در سطح منزل به پای وی برخورد کنند و باعث شکستگی اندام شوند.

پرستاران ، بهياران و فيزيوتراپيست ها نيز هنگام فعاليت های درمانی بر روی افراد نخاعی بايد بشدت مراقب باشند چون يک حرکت قوی هنگام تمرين درمانی ممکن است منجر به شکستگی شود.  چون فرد حس ندارد ممکن است از اينکه يکی از استخوانها دچار شکستگی شده است، اطلاع نداشته باشد تا هنگامی که ناحيه متورم شود يا فرد احساس ناخوشی کند و يا دچار تب شود. پرستاران ، همياران و مراقبان بايد پاها را برای هر گونه تورم بازرسی کنند و اگر چيز غير طبيعی يافتند فورا" به پزشک خبر دهند.

درمان پوکی استخوان در افراد با ضايعه نخاعی :

بيمار بايد بطور مکرر گردانيده شود تا به گردش خون وی کمک شود ، يک رژيم غذايی پر انرژی به وی داده شود.  هنگامی که بيمار در تخت است حرکات پاسيو به اعضای بی حس و حرکت داده شود و تمرينات مقاومتی جهت بازوها ( توسط فيزيوتراپيست ) داده شود تا گردش خون را افزايش داده و عضلات بالا تنه و بازوها و دستها را تقويت نمايد.

ایستادن

يکی از مهمترين تمريناتی که می بايست در برنامه حرکت درمانی يک فرد نخاعی قرار گيرد ايستادن است . ايستادن با توجه به وضعيت فرد روشهای متفاوتی دارد. يکی از اين روشها استفاده از ويلچر ايستا می باشد .

ايستايی نه تنها بر روی دستگاههای مختلف بيمار با ضايعه نخاع تاثيرات بسيار مثبتی دارد. بلکه تا حدود زيادی استقلال از دست رفته فرد جانباز را به او بازگردانيده و امکان دسترسی به مکانهايی که فرد در حالت ايستاده می تواند به آنها دست يابد را ميسر نمود و حالت خوشايند رودررويی يا چشم در چشمی با ديگران را مجددا" برای آنها ايجاد می کند.

اثرات مهم و مفيدی که ايستادن روی سيستمهای مختلف بدن بر جای می گذارد عبارتند از :

1. کاهش اسپاسم و کنترل درد

2. جلوگيری از کوتاه شدن عضلات و محدوديت حرکتی درمفصل

3. پيشگيری از پيشرفت پوکی استخوان و جلوگيری از شکستگی های خودبخودی

4. پيشگيری از تشکيل سنگ دستگاه ادراری

5. بهبود گردش خون و پيشگيری از زخم بستر

6. بهبود در ناژ  ( زهکشی ) سيستم کليوی ، بهبود و افزايش فعاليت های دستگاه گوارش

7. افزايش تحمل جسمی - روانی بيمار برای کنترل عوارض ناشی از بيماری

پوکی استخوان در بيماران با ضايعه نخاعی منجر به شکستگی های خودبخودی می شود ، ميزان اين مسئله 20 تا 30% است . آمار شکستگی 10 سال پس از ضايعه افزايش می يابد. ميزان پوکی استخوان 10 سال پس از ضايعه تقريبا" 37% می گردد.

درمان پوکی استخوان در بيماران نخاعی با بيماران عادی تفاوت دارد زيرا در بيماران عادی ويتامين ، منابع کلسيم و ... تجزيه می شود ولی در بيماران نخاعی مهمترين درمان فعاليت و تحمل وزن روی پاها می باشد.

تحمل وزن روی پاها ( ايستادن ) با بريس در پارالل و يا توسط صندلی ايستا حتی اگر هفته ای سه بار و هر بار بمدت نيم ساعت باشد از پوکی بيشتر استخوانها ( ناشی از بالا رفتن سن ) جلوگيری می کند. تحقيقات نشان می دهد که حرکت درمانی حتی اگر فرد ديگری برای بيمار انجام دهد و نيز آب درمانی می تواند تا حدود زيادی از پيشرفت پوکی استخوان جلوگيری کند. شکستگی های خودبخودی بيشتر در دو استخوان ران و ساق اتفاق می افتد.

اگر اين شکستگی ها با جابجايی باشد بهتر است با جراحی باز و ثابت نمودن داخلی درمان شوند زيرا درمان غير جراحی در اين استخوانها احتمال جوش نخوردن دارد. ( در استخوان ران 31% و در استخوان ساق 50% ) .

****

منبع : مقاله "پوکی استخوان و شکستگيهای خودبخودی  " -تهيه كننده : پژوهشکده مهندسی  و علوم پزشکی  جانبازان -معاونت بهداشت و درمان

بازگشت به صفحه اصلی  

براي اطلاع از به روز رساني سايت  مشترك  شويد