آشنايی با فيزيوتراپی
فيزيوتراپی يكی از شاخه های توانبخشی می باشد كه شامل شاخه های زير است
:
الكتروتراپی
حرکت درمانی و
مكانوتراپی
آب درمانی يا
هيدروتراپی
الكتروتراپی
دستگاه های مورد استفاده در الكتروتراپی با هدف كاهش درد ، كاهش اسپاسم ،
كاهش چسبندگی ، بازآموزی و تقويت عضلات بيماران به صورت زير تقسيم بندی
میشود
:
1- استفاده از اشعه مادون قرمز
(IR : Infer
a Red)
اشعه مادون قرمز جريانی با طول موج 1000 تا 40000 آنگسترم میباشد كه وقتی با
بدن برخورد می كند به گرما تبديل شده و باعث افزايش جريان خون در نقطه درمان
میشود و در نتيجه باعث بهبود تغذيه و دور شدن مواد زايدی كه به علت سيكل درد
ايجاد شدهاند می شود.
موارد كاربرد
:
1- كاهـــش درد
2- كاهش اسپـاسم
3- كاهـش سفتـی
4- افزايش دامنه حركتی
5- صدمات و ضايعات ورزشی
6- آماده سازی بيمار برای انجام حركات
ورزشی و تكنيكهای درمانی
2- استفاده از کيسه داغ (HP
: Hot Pack)
كيسه مخصوصی است كه دارای گرمای مرطوب بوده و ضمن گرم نمودن ناحيه مورد درمان
با خاصيت افزايش گردش خون در ناحيه درمان كاربردهای زير را دارد.
موارد كاربرد
:
1- كاهش اسپاسـم
2- كاهــش درد
3- كاهشچسبندگی
4- کاهش سفتی بافت نرم
5- فزايش دامنه حركتی
6- كاهش گرفتگی عضله
7- آمادهسازی بيمار برای انجام حركات ورزشی و تكنيكهای درمانی
3- استفاده از امواج مافوق صوت (US
: Ultra Sound)
اشعه مافوق صوت با فركانس بيش از 20000 هرتز و شدت 0.5 تا 3 ولت بر سانتيمتر
با عمق نفوذ حدود 5 سانتيمتر كه با ايجاد گرمای عمقی در بدن باعث افزايش گردش
خون و نفوذ پذيری غشاء سلولی و نيز تخليه منطقه درمان از مواد دردزا میشود.
موارد كاربرد
:
1- از بين بردن چسبندگـی
2- كاهش التهاب
3- كاهش اسپاسم عضلانی
4- كاهش درد و ...
5- آزادسازی بافت از مواد دردزا
6- افزايشدامنهحركتی
4- استفاده از امواج دياترمی (SWD
: Short Wave Diathermy , MWD
: Micro
Wave Diathermy)
از انواع امواج كوتاه راديويی است که طول موج SWD
مورد استفاده در فيزيوتراپی 11متر و فركانس آن 12.27 مگاسيكل میباشد.
طول موج
MWD مورد
استفاده در فیزیوتراپی 12 متر و فرکانس آن 2450 مگاسیکل می باشد که باعث
ایجاد گرمای عمیقی در ناحیه درمان می شود.
موارد كاربرد
:
1- كاهش اسپاسم
2- كاهش درد
3- افزايش دامنه حرکتی
5- استفاده از جريان گالوانيک (Galvanic)
در عضلاتی که به علت قطع عصب و يا ضايعه عصبی قادر به انقباض نيستند ، زمان
تحريک بالايی لازم است تا جريان به همه فيبر های عضله برسد و باعث انقباض آن
عضله شود و جريان گالوانيک با شدت 0.5 تا 2.5 ميلی آمپر ، ولتاژ کمتر از 100
ولت ، زمان تحريک 100 و 300 و 1000 و 3000 ميلی ثانيه را انتخاب کرده و باعث
انقباض عضله می شوند.
موارد كاربرد
:
1- ضايعات نخاعی
2- قطع عصب
3- نروپاتيهای شديد
6- استفاده از جريان فاراديک (FAR
: Faradic)
جريانی با زمان تحريك كوتاه است يعنی با زمان تحريك 0.1 و 0.3 و 1 و 3
ميلیثانيه و در مواردی كه عصب سالم بوده ولی عضله توانايی لازم برای انقباض
را ندارد به كار می رود.
موارد كاربرد
:
1- سكته مغزی
2- بيماران ناتوان
3- بعد از تاندون ترانسفر
4- سالمندان ناتوان
C.V.A
5- نروپاتيهای خفيف و ميوپاتيها
7- استفاده از جريان های پرفرکانس (IF
: Inter Frential)
در اين جريان از تداخل دو جريان پرفركانس ، يك جريان مدوله شده كم فركانس
ايجاد می شود که امواج 2000 هرتز آن جهت تقويت عضلات عمقی و امواج 4000 هرتز
جهت كاهش درد و اسپاسم استفاده میشود.
موارد كاربرد
:
1- كــاهــش درد
2- كاهش التهاب
3- تقويت عضلات
4- كــاهــش ادم
5- بازآموزی عضلات
6- درمان بیاختياری ادرار
8- (TENS
: Trance
cutaneouse
Electrical Never Stimulation)
Trance
cutaneouse Electrical Never Stimulation
يعنی با
استفاده از جريان الكتريكی از طريق پوست باعث تحريك عصب ناحيه درمان شويم و
جريانی با فركانس 50 تا 150 هرتز می باشد كه شدت آن بين 12 الی 30 ميلی آمپر
می باشد كه با اشكال مختلف و به صورت ضربه ای و نرمال طراحی شده است و از
طريق بسته شدن دريچه درد و ترشح آندروفين باعث تشكيل درد می شود.
موارد كاربرد
:
1- كاهش دردهای عصبی
2- كاهــش اسپاسم
3- كاهش دردهای متعاقب اعمال جراحی
4- كاهش دردهای متعاقب صدمات و ضايعات ورزشی
5- كاهش دردهای مزمن و مداوم مثل كمر درد ، سردرد و ...
9-
(HV
: High
Voltage)
اشعه ای با طول موج 100 تا 400 نانومتر بوده كه با بلوكه كردن سيستم سمپاتيك
باعث افزايش گردش خون در ناحيه می شود.
موارد كاربرد
:
1- افراد ديابتی
2- زخمهای فشاری
3- بيماران سرمازده
10- استفاده از اشعه ليزر (Light
Amplification by Stimulated Emit
ion of
Radiation)
تقويت نور بوسيله گسيل تشعشع تحريك شده که به اختصار ، ليزر خوانده می شود.
در فيزيو تراپی از ليزر كم توان جهت ترميم و كاهش درد و ... استفاده می شود.
موارد كاربرد
:
1- كاهش التهاب
2- كاهش درد
3- كاهش چسبندگی
4- تاندونيت و بورسيت
11-
(UV
: Ultra
Violet)
اشعه با طول موج 1800 تا 3900 آنگستروم و با عمق نفوذ كمتر از 0.1 ميلی متر
است و با تأثيرات شيميايی كه در بافت های بدن ايجاد می كند جهت درمان برخی از
اختلالات و بيماريهای پوستی و جلدی به كار می رود و بنابراين جريان خون و در
نتيجه ساخت و ساز در ناحيه را افزايش داده و به ساخته شدن ويتامين
D
نيز كمك می شود.
موارد كاربرد
:
1- ترميم زخم بسته
2- استئو مالاسی
3- زخم عفونی
12- استفاده از ماساژور يا
Vibrator
ماساژ عبارت است از يك سری حركات منظم و ريتميك كه توسط يك فيزيوتراپيست ماهر
و يا با استفاده از يك دستگاه ويبريتور انجام می شود و بر روی سيستم عصبی
عضلانی و گردش خون تأثير می گذارد.
موارد كاربرد
:
1- ايجاد آرامش در بدن
2- كاهشچسبندگی
3- كمك به بازگشت خون
4- كاهش درد
5- تخليه ترشحات ريه
6- كاهش اسپاسم
حرکت درمانی و مكانوتراپی
در ورزش درمانی با توجه به اينكه مشكل بيمار محدوديت حركتی ، كوتاهی يا ضعف و
ناتوانی عضله است تكنيكهای درمانی مانند
Mobilization
، Hold
Relax
، P.N.F
و ورزشهای ايزومتريك و ورزشهای مقاومتی برنامه ريزی شده و با استفاده از
وسايل موجود در فيزيوتراپی از قبيل فنر ، قرقره ، وزنه ، صندلی چهار سر ،
پارالل ، دوچرخه ثابت ، چرخ شانه ، نردبان شانه ، كشش مكانيكی گردن و ... هدف
درمانی پيگيری می شود كه ورزش درمانی در دستور فيزيوتراپی تحت عنوان
EXS
مطرح می شود.
آب درمانی يا هيدروتراپی
استفاده از آب و خواص آن جهت اهداف درمانی را هيدروتراپی می نامند . در
فيزيوتراپی از خواص درمانی آب در جهت كاهش اسپاسم و كاهش سفتی مفاصل و ...
استفاده می شود.
موارد كاربرد
:
1- افراد
CP
2- رفع خستگی
3- كاهش استرسهای روحی و روانی
4- بيماريهای روماتيسمی مانند آرتريت روماتوئيد و ...
****
منبع : مقاله "
آشنايی با
فيزيوتراپی " -تهيه كننده
: مركز فيزيوتراپي شكوفه -http://www.pt-shokoofeh.com/article01.htm