يک برنامه مناسب برای دفع روده چيست؟ هنگامی که من در کلينيک روی بيمارانم کار می کنم، پاسخ به اين سئوال خیلی متفاوت است. معمولا" بيماران در رابطه با برنامه روده ای خود ،موقعی پيش من می آيند که ازبه وجودآمدن تغييرات بارز در برنامه دفع روده شان شکایت داشته باشند و يا وقتی که در روده خود عوارض ناگواری رااحساس کنند ،به من مراجعه می نمایند. درمجموعه دستورالعملهای کاربردی ارائه شده درمورد مسایل بالينی ضايعات نخاعی ،یک برنامه روده ای مناسب توصیف گردیده است ( شما می توانيد اطلاعات بيشتر در اين زمينه را از سايت www.Pva.org  بصورت آنلاين بدست آوريد). يک برنامه روده ای کارآمد که خوب طراحی شده باشد ،حرکات خارج ازبرنامه روده را حذف و يا به حداقل ممکن می رساند و در نتيجه مدفوع بطور منظم و در زمانهای پيش بينی شده و معقولی ( طی 60 دقيقه بعد از شروع برنامه روده ) دفع می شود. اين نوع برنامه های روده از نفخ بيش  از حد  کولون و فشردگی و تجمع مدفوع جلوگيری می کند.

 
  آسيب نخاعی در نحوه کارکرد روده ها تغييراتی را ايجاد می کند. مدت زمانی که طول می کشد که مدفوع در سراسر کولون حرکت کند در افراد نخاعی دو برابر افراد سالم ( غير نخاعی ) می باشد.

داشتن حس در ناحيه مقعد و تشخيص بين گاز و مدفوع طی آسيب نخاعی مختل و يا از بين می رود. چنانچه پزشکتان داروهای مصرفی شما را تغيير دهد، نحوه تاثير داروها بر روی روده تان را بپرسيد. برنامه های مناسب دفع مدفوع برای سلامتی و بهبود حال عمومی شما بسيار حياتی است و می تواند احساس استقلال و اعتماد به نفس شما را افزايش دهد.

دراینجامن به شما ايده ها و روشهايی ارائه می کنم که می توانند درجهت بهبود برنامه روده شما کمک زیادی نمايند. بنابراین سعی می کنم ، اصولی را ارائه کنم که درمورد بيمارانم خيلی موثرواقع
 شده اند. ازجمله:

1- استفاده از محرکهای مکانيکی ( تحريکات دستی ) و يا مصرف محرکهای داروئی ( از جمله بيزاکوديل Biscodil ، Magic bullet, therevac ) طبق برنامه ای مشخص به تخليه مدفوع از مقعد بطور موثری کمک می کنند.

2- برای افراد نخاعی یک رژيم غذائی حاوی حداقل 15 گرم فيبر توصيه می شود. هر گونه افزايش در مصرف فيبر بايستی بطور تدريجی انجام پذيرد. بطور کلی فيبر حرکات روده را مي کند و زمان بين حرکات روده را افزايش می دهد. اگر شما از مکمل های فيبر ( از جمله قرص های متاموسيل Metamucil يا فيبرکون fibercon ) استفاده می کنيد،باید مصرف مايعات خود را نیزافزايش دهيد وتوجه راشته باشیدکه فيبر اضافی می تواند باعث فشردگی وتجمع مدفوع شود.بنابراین معمولا" موقعی که شما از مکملهای فيبر استفاده می کنيد، من توصيه می کنم يک ليوان آب اضافی مصرف نمائید.

3- مصرف مايعات به ازای هر کيلوگرم وزن بدن به ميزان 40 ميلی ليتر ،به علاوه ی 500 ميلی ليتر در روز توصيه می شود. ( در هر روز، در حدود 2/1 oz به ازای هر پوند از وزن بدن به علاوه 16 اونس يا بعبارت ديگر بايستی به ازای200lbs حدود 14 ليوان 8 اونسی oz ) البته اين مقدار مصرف بايستی با وضعیت کنترل مثانه شما متعادل باشد.  

4- بطورکلی درمان يبوست مزمن در افراد نخاعی بايستی با يک رژيم غذائی متعادل و مناسب، فيبر کافی و مصرف مايعات آغاز شود. فعاليتهای روزانه بايستی افزايش پيدا کند و مصرف داروهائی که می توانند باعث يبوست شوند بايد کاسته يا حذف شوند. مهمترين داروهايی که باعث ايجاد يبوست   
مي شوند عبارتند از داروهای مخدر ( مورفين، هيدروکودون، اکسی کودون و غيره ... ) داروهای ضد افسردگی تری سيکليک ( امی تريپ تيلين، نورتريپ تيلين ، غيره .... ) و داروهای آنتی کولينرژيک
(به ندریل, آتاراکس, کلرتريمتون و غيره ... ) و داروهای مثانه ( اکسی بوتينين، تولدوی دين و غيره ... )

5- يکی از چيزهائی که همیشه مورد توجه من بوده و برای يبوست تجويز می نمايم ،استفاده از دو وعده محلولهای روغنهای معدنی (درهروعده 2 تا 3 قاشق غذا خوری مخلوط انواع روغنهای طبیعی با آب ميوه ) می باشد. مواد روغنی می توانند روده را چرب کرده و باعث نرمی آن شوند ودرنتیجه از خشک شدن مدفوع در کولون جلوگيری مي کنند و باعث فشردگی روده نمی گردند. معمولا" بعد از استفاده از 2 وعده محلول روغنی، مصرف يک مسهل تاثير بيشتری خواهد داشت.

 6- مطلب آخراینکه،چنانچه قصدداریددربرنامه تنظیم روده خودتغییری رااعمال کنید،باید درهر زمان تنها،یک تغییررااعمال کنید.این تغییر، قبل ازاینکه تغییردیگری دربرنامه داده شود،بایدحداقل یک هفته آزمایش گردد.چنانچه شما تغییرات رازودزودانجام دهید،هرگز درموردمفیدبودن یا مفیدنبودن آن مطمئن نخواهیدشد.

****

    منبع:مقاله: " برنامه کنترل دفع مدفوع" نوشته: دکترتام کیسر-(مدیرمرکزپزشکی ASCC)- مترجم:مهندس عباس  کاشي(ohealth2007@yahoo.com)- انتشار : مركز ضايعات نخاعي جانبازان - مردادماه 1387- برگرفته از:
سایت : Spinalcord.ar.com http//WWW.