آيا از اندازه قد خود
راضی هستيد؟ آيا هرگز آرزو کرده ايد که ای کاش کوتاهتر يا بلندتر
بوديد؟
بعضی ها آرزو می کنند
ای کاش بلند قدتر بودند و می توانستند يک بازيکن بستکبال مشهور شوند.
اما بايد بدانيم که
قد ما به دلخواه ما تنظيم نمی شود و تحت تاثير قد والدين ماست.
سوال ها و شايعات در
خصوص عوامل موثر بر افزايش قد بسيار است.
آيا ميزان قد قابل
پيش بينی است؟ آيا کف پای بلند به معنی بلند قد شدن است؟ آيا قهوه موجب
کوتاهی قد می شود؟
اين مطالب را بخوانيد
تا دريابيد چرا قد شما همين اندازه است و بلندتر يا کوتاهتر نيست.
ميزان افزايش قد
در طول زندگی :
-
سرعت رشد قدی در
طول زندگی متغير است.
-
قد نوزاد هنگام
تولد به طور متوسط 8/50 سانتی متر است.
-
تا سن دو سالگی،
کودک سريع رشد می کند و 56/35 سانتی متر به قد او اضافه می شود و
پس از آن روند رشد آهسته پيش می رود.
-
از دو سالگی تا
شروع بلوغ حدود 35/6 سانتی متر در سال به قد اضافه می شود.
-
وقتی فرد وارد
دوران بلوغ می شود، رشد قدی جهش پيدا می کند و در دوران بلوغ هر
سال 62/7 تا 7/12 سانتی متر به قد اضافه ميشود.
-
از سن 40 تا 50
سالگی به بعدف رشد قدی حتی در افراد سالم به آرامی کاهش می يابد.
البته اعدادی که در
بالا گفته شد تقريبی هستند و ممکن است در افراد مختلف کمی با هم متفاوت
باشند.
عواملی که اندازه
قد را تعيين می کنند:
قد نهايی افراد بر
اساس عوامل متعددی شکل می گيرد، اين عوامل شامل تغذيه، ژنتيک و سلامت
کلی بدن است.
يکی از موارد مهم
تعيين کننده قد اين است که استخوانهای دراز تا چه اندازه رشد می کنند.
قد نهايی افراد
بر اساس عوامل متعددی شکل می گيرد: اين عوامل شامل تغذيه، ژنتيک و
سلامت کلی بدن است.
استخوانهای دراز (
مانند ران و ساق پا ) در انتهای خود دارای صفحات رشد هستند که به آنها
اجازه بلند شدن می دهد. تقريبا" در سن 17 سالگی صفحات رشد بسته می شوند
و استخوان توانايی بلندتر شدن را از دست می دهد.
بعضی از هورمون ها در
رشد و افزايش قد در طول زندگی و دوران بلوغ موثرند. اين هورمون ها شامل
هورمون رشد، هورمون تيروئيدی، کورتيزول و هورمون های جنسی ( استروژن و
تستوسترون ) هستند.
حتما" می دانيد که
جنس نيز روی رشد قدی تاثير می گذارد.جهش رشد که در دوران بلوغ رخ می
دهد، در دخترها دو سال زودتر از پسرها آغاز ميشود، اما به نظر می رسد
پسرها هنگام آغاز جهش رشد، بلند قدترند. بلندی قدی مردان نسبت به زنان
( حدود 7/12 سانتی متر ) به رشد بيشتر پسرها طی جهش رشدی و داشتن قد
بلندتر پيش از شروع جهش رشدی در پسرها مربوط می شود. بنابراين با اين
که جهش رشدی در دخترها زودتر آغاز می شود، قد نهايی معمولا" در پسرها
بلندتر است.
ژنتيک نقش مهمی در
تعيين قد دارد. در بهترين شرايط تغذيه ای و سلامتی، عاملی که بيشترين
تاثير را در تعيين قد نهايی فرد دارد، ژن ها هستند.
فرزندان يک خانواده
که غذای مشابهی مصرف می کنند و در يک محيط زندگی می کنند، قدهای
متفاوتی دارند؛ به اين دليل که ترکيب ژنی آنها با هم فرق دارد.
اختلالات ژنتيکی می توانند باعث کوتاهی قد شود.
تاثير غذاها بر
کوتاهی قد:
بيشترين تاثير رژيم
غذايی بر قد در کودکان مبتلا به سوء تغذيه ای ديده می شود که عقب
افتادگی رشد و قد کوتاهی دارند.
رژيم غذايی مناسب در
کودکی و عدم ابتلا به بيماری باعث می شود کودک به حداکثر قد خود برسد.
هنوز شواهد کافی برای
اين که قهوه يا نوشيدنی های کافئين دار موجب کاهش رشد می شوند، وجود
ندارد.
در بعضی مطالعات
عنوان شده است کودکانی که بيش از اندازه ( بيش از 350 ميلی ليتر در روز
) آبميوه مصرف می کنند،دچار چاقی و کوتاهی قد می شوند، اما مطالعات
ديگری اين مطلب را نقض کرده اند.
عواملی که موجب
کوتاه قدی می شوند:
بيشتر آنهايی که
کوتاه قد هستند بيماری خاصی ندارند، بلکه والدين کوتاهی دارند يا تاخير
رشد دارند و در بزرگسالی به قد مناسبی می رسند.
نوزادن نارس معمولا"
موفق نمی شوند به قد پيش بينی شده دست يابند و کوتاهتر باقی می مانند.
هر بيماری جدی و بعضی
داروهايی که برای درمان آن بيماری استفاده ميشوند، می توانند روی قد
تاثير بگذارند، مثلا" نارسايی کليه، سيستميک فيبروز و اختلالات روده ای
که جذب مواد غذايی را کاهش ميدهند از اين دسته اند.
ديابتی که در دوره
کودکی آغاز شود ( معمولا"ديابت نوع يک ) باعث کوتاه قدی می شود، اما
تشخيص به موقع و درمان، از شدت کوتاهی قد می کاهد.
پوکی استخوان و خشک
شدن ديسک های بين مهره ای موجب ميشود با افزايش سن، قد افراد کمی
کوتاهتر شود.
کم کاری تيروئيد،
باعث کاهش هورمون تيروتيد شده و اگر در دوره کودکی رخ دهد، علاوه بر
خستگی، عملکرد نامناسب در مدرسه، يبوست و عدم تحمل سرما، موجب کوتاه
قدی نيز می شود.
اگر کودک دچار کمبود
هورمون رشد شود، طی جهش رشدی به اندازه کافی رشد نمی کند و کوتاهتر
باقی می ماند.
استفاده از کورتون
برای مدت طولانی در کودکی موجب عقب ماندگی رشد می شود. کورتون ها برای
درمان بيماری هايی چون کرون، کوليت اولسرو، آسم يا التهاب مفاصل
استفاده می شوند، ولی معمولا" خط نهايی درمان هستند.
پس نگران نباشيد:
اگر از نظر جسمی سالم
هستيد، قدتان به حدود قد پدر و مادرتان خواهد رسيد و وقتی به قد بلوغ
خود رسيديد، ديگر قدتان تقريبا" در همين حد باقی خواهد ماند.
هر وقت در رابطه با
قد خود يا فرزندتان دچار نگرانی شديد، با پزشک مشورت کنيد و اگر از
قدتان راضی نيستيد، قهوه يا آبميوه را سرزنش نکنيد.
