موضوع توانبخشی پس از ضایعه نخاعی برای هر کسی تجربه ای منحصر به فرد است و
بستگی زیادی به سطح و نوع آسیب نخاع دارد . دسترسی به یک مرکز تخصصی آسیب
نخاعی همیشه برای هر کسی امکان پذیر نیست . دراین خصوص عواملی مانند هزینه
ها و پتانسیل لازم برای بهبودی و غیره نقش دارند . با این حال برای تمام
مبتلایان به آسیب های نخاعی ، توانبخشی در طول یک دوره طولانی مدت مطرح می
باشد . به عنوان یک راهنما ، مصدومین نخاعی پاراپلژیک معمولا بین 3 تا 6
ماه پس از آسیب در بیمارستان بستری می شوند و مصدومین تتراپلژی یا کوادری
پلژی به دلیل ماهیت آسیب شان به طور معمول بین 6 ماه تا یک سال نیازبه
بستری شدن دارند . البته این مدت بدون در نظر گرفتن جراحات و عوارض اضافی
است .
توانبخشی در واحدهای تخصصی آسیب نخاعی توسط تیمی متشکل از متخصصان مختلف که
هر یک در حوزه خاص خود خبره هستند ، انجام می شود . هر حوزه تخصصی به نوبه
خود فواید خاصی را برای بیمار دارد و به همین دلیل کارشناسان هر حوزه یک
برنامه مراقبتی خاص را برای مصدوم درنظر می گیرند . اهداف مشخص شده برای هر
فرد متفاوت خواهد بود. اینکه فرد از نظر عملکرد چه کاری می تواند انجام دهد
متفاوت خواهد بود و تا حد بسیار زیادی به سطح آسیب و کامل یا ناقص بودن آن
دارد.
متخصصان شرکت کننده
در یک برنامه توانبخشی
مشاوران / پزشکان – در مورد درمان کلی ضایعات نخاع تصمیم می گیرند. به
عنوان مثال : اینکه آیا برای ترمیم استخوان های شکسته نیاز به عمل می باشد
یا نه و یا اجازه می دهند که بهبودی تحت شرایط طبیعی که اغلب به نام
'استراحت مطلق ' مطرح است ، صورت گیرد . همچنین آنها به درمان عوارض ،
هنگام استراحت و بعد از آن می پردازند .
پرسنل پرستاری - به طور معمول یک پرستار به عنوان مسئول برنامه مراقبت
پرستاری برای هر بیمارتعیین می شود .
فیزیوتراپ - مسئولیت اجرای تمرینات فیزیکی بیمار را به عهده دارد که ابتدا
برای حفظ دامنه حرکتی و بهبود گردش خون حرکات غیرفعال و سپس جهت به حداکثر
رساندن بازگشت عملکرد ها حرکات فعال را معمولا" در باشگاه انجام می دهند .
کاردرمان - مسئول برگشت دادن هر نوع عملکردی که در زندگی روز مره مورد
استفاده قرار می گیرد ، است . از جمله روش های پوشیدن لباس ها ، شستشو و
سایر کارهای مربوط به مراقبت شخصی . همچنین کارشناسان به ارزیابی فرد جهت
استفاده از ویلچر مناسب و سایر وسایل کمکی مورد استفاده در منزل می پردازند
.
مددکاراجتماعی – مسئولیت حمایت روحی و روانی و پرداختن به مسائل مسکن ،
مالی و سایر موضوعات را عهده دار هستند .
موضوع مهم دیگری که برای هر فرد مبتلا به آسیب نخاعی وصرف نظر از سطح ضایعه
او مطرح است و باید در مرحله توانبخشی ضایعه نخاعی گنجانده شود ، مسئله "
آموزش بیمار " می باشد . به طور معمول آموزش ها در خصوص موضوعاتی از جمله
موارد زیر هستند :
- روابط جنسی و باروری
- مناسب سازی منزل به طوری که فرد بتواند در آن زندگی می کنند ، یا در برخی
موارد تحقیق در مورد مسکن جدید مناسب
- تجهیزات و وسایل کمکی
- مزایا و مسائل پولی
- دسترسی به آموزش ، اشتغال ، سرگرمی
- نحوه تهیه " بسته های مراقبتی " ازطریق ارائه دهندگان محلی ، زمانی که
بیمارازبیمارستان ترخیص می شود
- اهداف برنامه ریزی و آموزش
نکته مهم در مورد هر برنامه توانبخشی این است که اگر کسی بخواهد مجددا"
استقلال خود را به دست آورد ،لازم است اطلاعات خوبی در مورد ماهیت آسیب و
نحوه مراقبت از بدن خود داشته باشد . بخش عمده ای از روند توانبخشی نیز
شامل اهداف برنامه ریزی برای فرد است که با همکاری تیم متخصصان بهداشتی
تعیین می شود .
****
منبع "
راهنمای آشنایی با توانبخشی آسیب های نخاعی
"
ترجمه و تنظیم : مهندس عباس کاشی –
مهرماه 1390 -انتشار : سایت انجمن معلولان آسیب نخاعی استان
تهران-منبع مورد استفاده :
" Rehabilitation
Guide- برگرفته از
http://www.spinal-injury.net/spinal-cord-injury-reseach-cure.htm